Objawy towarzyszące złamaniom zależą od tego jak rozległe i gdzie umiejscowione jest złamanie. Złamaniom zwykle towarzyszy silny ból, obrzęk, zasinienie, mrowienie, zanik tętna poniżej złamania, bladość skóry, brak możliwości poruszania, zniekształcenie. Na podstawie badań obrazowych lekarz podejmuje decyzję o repozycji złamania i rodzaju unieruchomienia.
Rehabilitacja po złamaniach odbywa się jeszcze w unieruchomieniu. Stosuje się zabiegi impulsowego pola magnetycznego niskiej częstotliwości, które ma pozytywny wpływ na przyspieszenie zrostu. Po unieruchomieniu do dyspozycji zabiegi fizykoterapeutyczne głównie poprawiające ukrwienie i trofikę tkanek. Drenaż i ćwiczenia mają na celu przywrócić funkcję i siłę złamanych części ciała.
Rehabilitacja po złamaniu kości udowej
Do złamania kości udowej najczęściej dochodzi w wyniku urazów, ale powodem może być osłabienie kości na skutek np. osteoporozy. Unieruchomienie pacjenta zależy od sposobu przeprowadzenia operacji, a pionizację pacjenta stosuje się nawet na 2 i 3 dzień bez obciążania nogi operowanej w celach przeciwzakrzepowych i przeciwodleżynowych. Nauka chodu odbywa się przy balkoniku w asyście fizjoterapeuty, potem o kulach. Ważna jest pielęgnacja blizny ze względów higienicznych i lepszego usprawniania.
Usprawnianie po unieruchomieniu obejmuje zabiegi fizykoterapii jak np. pole magnetyczne, laseroterapię przyspieszające gojenie i zrost, krioterapię- działanie przeciwobrzękowe i przeciwbólowe, masaż wirowy, lampę IR jako zabiegi rozgrzewające.
Jednocześnie stosuje się drenaż i masaż tkanek miękkich, które mają na celu odprowadzenie obrzęku i regulację krążenia.
W pierwszym etapie wykonuje się ćwiczenia w odciążeniu stopniowo wprowadzając obciążenie. Ćwiczenia mają na celu wzmacnianie siły mięśniowej, stabilizację i koordynację mięśniowo-nerwową, naukę chodu.
Rehabilitacja po złamaniu kości śródstopia
Złamania kości śródstopia to częsta kontuzja sportowców, ale bywają złamania zmęczeniowe spowodowane skomplikowaną budową stopy i jej nieprawidłowym obciążaniem. Najczęściej dotyczą piątej kości śródstopia.
W zależności od rodzaju złamania tak długo stosuje się unieruchomienie. W przypadku złamań u sportowców typu Jonesa nawet do 8 tygodni. Ustabilizowanie złamania jest bardzo ważne ze względu na pełen zrost i wygojenie przeciążonego układu stopy. Kolejne etapy rehabilitacji po złamaniu kości śródstopia będą opierały się na wzmacnianiu prawidłowego podparcia stopy i wzmacnianiu aparatu kostno więzadłowego w oparciu o propriocepcję.
Program fizykoterapii, terapii manualnej i ćwiczeń stosuje się podobnie jak w rehabilitacji innych złamań.
Rehabilitacja po skręceniu nadgarstka
Nadgarstek zbudowany jest z ośmiu drobnych kości ułożonych w dwu szeregach, połączonych ze sobą licznymi wiązadłami. W kanale nadgarstka od dłoniowej strony biegną liczne ścięgna, naczynia i nerwy. Skręcenie nadgarstka to nieprzyjemny uraz związany najczęściej z upadkiem, nieprawidłowym podparciem. W przypadku kontuzji nadgarstka należy doprowadzić do ustawienia i stabilizacji wszystkich elementów stawu w celu ich zagojenia. Stabilizacja nadgarstka może potrwać kilka tygodni.
Rehabilitacja po unieruchomieniu zwiększa ukrwienie poprzez zabiegi polem magnetycznym oraz nagrzewaniem lampą IR, ale najważniejsze jest opracowania drobnych stawów nadgarstka i wyrównanie napięcia w małych stawach. Ważne jest przywrócenie prawidłowej pracy ścięgien, siły i sprawności manualnej ręki.
Rehabilitacja po zwichnięciu kostki
Zwichniecie, to przekroczenie fizjologicznego ruchu w stawie skokowym do wewnątrz lub częściej na zewnątrz. Rozróżnia się 3 stopnie zwichnięcia.
I stopnia to niewielkie naciągniecie więzadeł i torebki stawowej. Występuje niewielki obrzęk, a chory może samodzielnie się poruszać. W takich przypadkach stosuje się ucisk i schładzanie. Po wygojeniu krwiaka ćwiczenia stabilizujące stopę , przywracające ruchomość stawów i siłę mięśni stopy.
Skręcenie II stopnia polega na częściowym przerwaniu więzadeł i torebki stawowej, pacjent ma problemy z samodzielnym poruszaniem się i konieczna jest wizyta u lekarza ortopedy.
Pojawia się obrzęk, krwiak, a staw skokowy może być niestabilny. W tym przypadku rehabilitacja będzie dłuższa , szczególnie o czas poświecony na ćwiczenia stabilizujące do chwili, kiedy więzadła będą wygojone, prawidłowej długości. Często zajmuje to kilka miesięcy.
Skręcenie III st. wymaga założenia gipsu na ok.3 tygodnie, a przez następne 3 tygodnie noszenie stabilizatora z usztywnieniem bocznym. Proces rehabilitacji musi trwać odpowiednio długo, aż do całkowitej stabilizacji stawu.
Rehabilitacja stawu skokowego
W zależności od rozmiaru urazu, trzeba wydłużać czas rehabilitacji stawu skokowego.
Pierwszy etap obejmuje działanie przeciwbólowe i przeciw obrzękowe. Ważne jest jak najszybsza resorpcja krwiaka. W czasie unieruchomienia można stosować zabiegi polem magnetycznym oraz farmakoterapię. W przypadku rozległego krwiaka stosuje się profilaktykę przeciwzakrzepową.
Usprawnianie opiera się na pracy manualnej terapeuty. Zabiegi drenażu, masażu tkanek miękkich, mobilizacji stawów zmniejszają obrzęk pourazowy, zwiększają ruchomość w stawach, uelastyczniają więzadła i mięśnie.
Ważna rolę w rehabilitacji stawu skokowego odgrywają ćwiczenia. Stosuje się ćwiczenia izometryczne, wspomagane, koncentryczne i ekscentryczne, czynne, propriocepcji. Stopniowo przechodzi się do ćwiczeń na niestabilnym podłożu i w obciążeniu do uzyskania pełnej ruchomości i sprawności oraz siły.