Bóle kolan, są dużym problemem ze względu na kluczową rolę tych stawów do samodzielnego poruszania się, zachowania prawidłowej postawy i możliwości funkcjonowania.Staw kolanowy jest stawem jednoosiowym. Zgięcie i wyprost to jedyne z możliwych ruchów do wykonania ruchów w stawach kolanowych za to ich skomplikowana budowa sprzyja  przeciążeniu i podczas urazu może doprowadzić do nieodwracalnych zmian. Czynnikiem bólu kolana mogą być zmiany zwyrodnieniowe, może być to zły wzorzec ruchowy . Ból kolana może powodować zła biomechanika związana ze szpotawością lub koślawością kolan, często o podłożu genetycznym.

Budowa kolana

Budowa kolana jest  złożona z kostnych oraz rozbudowanych struktur chrzestnych i więzadłowych.Wielość tych struktur sprawia ,że kolano to skomplikowany anatomicznie staw. Łączy się z kością udową , piszczelową i rzepką, których powierzchnie stawowe są wyściełane chrząstką stawową. Pomiędzy kłykciami znajdują się łąkotki. Ważnymi elementami stabilizującymi  stawy kolanowego są więzadła i mięśnie. Budowa stawu i struktury miękkie pozwalają na ruchy zgięcia i wyprostu oraz rotacji w zgięciu.

Przyczyny bólu kolana

Przyczyny bólu kolan to: zmiany zwyrodnieniowe związane z przeciążeniami, urazy często kojarzone są z aktywnością sportowców. Na bóle kolan narażone są także dzieci z wadami postawy koślawości i szpotawości kolan. Przyczyna bólu kolana może być także nadwaga, czy ciąża, przeciążenie stawów lub praca fizyczna.

Ból kolana może być ciągły , nagły rwący przeszywający , kujący, może pojawiać się podczas zginania, prostowania, podczas siedzenia, czy wykonywania różnych aktywności jak np.: bieganie, czy wchodzenie po schodach.Przed wizytą u fizjoterapeuty należy obserwować i odnotowywać objawy. Opis pacjenta może pomóc w diagnostyce funkcjonalnej. (Konsultacja fizjoterapeutyczna – cennik)

Leczenie bólu kolana

Leczenie bólu kolana rozpoczyna się od prawidłowej oceny i badania wykonanego przez lekarza specjalistę i fizjoterapeutę (konsultacja fizjoterapeutyczna- cennik – kinezyterapia).Podczas diagnostyki pojawienie się bólu w określonych sytuacjach  pokazuje , która struktura stawu jest przeciążona lub uszkodzona. Jeżeli  mamy do czynienia ze stanem zapalnym lub wczesnym urazem pierwszym etapem leczenia kolana będzie terapia przeciwzapalna, która zmniejszy odczyn zapalny, przekrwienie, obrzęk. Ważne jest, żeby bezpośrednio po urazie stawu kolanowego unieruchomić kończynę, zastosować elewację, zimny okład i ucisk kończyny, aby obrzęk nie rozprzestrzeniał się. Leczenie stawu kolanowego będzie łatwiejsze po zastosowaniu pierwszej pomocy, gdyż organizm w mniejszym stopniu będzie musiał resorbować wysięk. W drugim etapie leczenia bólu kolana jest terapia ukierunkowana na określone struktury.Sprawdzone metody fizjoterapeutyczne to m.in Metoda Kaltenborna , metody Osteopatii.

Urazy stawu kolanowego

Urazy kolan, takie jak skręcenie kolana, zwichniecie, naciągnięcie, czy naderwanie więzadeł stawu kolanowego wymagają w pierwszej kolejności odciążenia i przyspieszenie ich regeneracji struktur stawu kolanowego. Sprzyjają temu zabiegi fizykoterapii (sprawdź cennik). Urazy stawu kolanowego wymagają często Terapii tkanek miękkich rehabilitacja oraz odpowiednie ćwiczenia stabilizujące kolano, szczególnie mięśnia czworogłowego kolana.

Stany zapalne kolan

Stany zapalne kolan spowodowane reakcją zapalną organizmu mogą  wywoływać różne czynniki. Inaczej postępuje się w przypadku chorób autoimmunologicznych, gdzie w dużym stopniu występuje czynnik zapalny. Są to reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie. W stanie  zapalnym występuje obrzęk i zaczerwienienie oraz podwyższona temperatura. W takim wypadku należy zastosować farmakoterapię lub fizykoterapie przeciwzapalną, która działa miejscowo i nie obciąża organizmu. W okresach remisji stosuje się kinezyterapię jako podstawę do zwiększania ruchomości i poprawy kondycji stawów i tkanek miękkich.

Nieprawidłowa biomechanika kolan

Nieprawidłowa biomechanika kolana w dłuższym okresie czasu  wywołuje nieodwracalne zmiany anatomiczne. Kolana szpotawe i koślawe mogą być wadą wrodzoną, rozwojową u dzieci Nieprawidłowa biomechanika kolan może postępować w wyniku złego wzorca ruchowego wynikającego ze zmian w strukturze stawu, czy nawykowego przyjmowania pozycji przeciwbólowej. Leczenie w takich przypadkach opiera się głównie na przywracaniu prawidłowego, osiowego ustawienia kolana poprzez odpowiednie ćwiczenia (metoda Kinetic Control), terapię manualną  i wspomagająco fizykoterapię. W przypadkach skrajnych, przy dużych uszkodzeniach chrząstki, kości konieczny jest zabieg operacyjny.

Ból kolana przy zginaniu

Ból kolana przy zginaniu to jeden z częstszych problemów funkcjonalnych.Podczas diagnostyki kolana fizjoterapeuta ocenia zakresy ruchów. Ból może pojawiać się podczas zginania  z towarzyszeniem chrupania i trzeszczenia, ale wykonywany  pełnym zakresie ruchu lub w ruch zgięcia może być boleśnie ograniczony. Ból utrudnia czynności wchodzenia i schodzenia po schodach,  kucania, klękania a czasem długotrwałe siedzenie. Ograniczenie zgięcia kolana może być wynikiem dużych zmian zwyrodnieniowych, RZS, chondromalacji rzepki, Torbieli Bakera tzn. kolana skoczka, czy kolana biegacza . Duża blokada w wyniku bólu przy zginaniu kolana wskazuje na zmiany w strukturze stawu, uraz łąkotki, więzadeł, w następstwie skomplikowanych urazów.

Ból kolana po bieganiu

Ból kolana po bieganiu to najbardziej uciążliwa kontuzją biegaczy. Ból kolan najczęściej pojawia się po treningu. Nie należy lekceważyć najmniejszych symptomów, gdyż świadczą one o nieprawidłowym  przeciążaniu stawu i złej biomechanice ruchu. Lekceważenie bólu kolana po aktywności doprowadza to do mikro urazów, które po treningu wywołują stan zapalny. Suma tych mikro uszkodzeń może doprowadzić do trwałych zmian w stawie kolanowym. Na uwagę zasługuje staw rzepkowo-udowy i sama budowa rzepki. W wyniku nieprawidłowego ustawienia , zwiększonego napięcia pasma biodrowo- lędźwiowego, osłabienia przyśrodkowej głowy mięśnia czworogłowego może dochodzie do stopniowego zużywania powierzchni stawowej rzepki i trwałych zmian. W takich przypadkach konieczne jest zastosowanie odpowiednich ćwiczeń i treningu, żeby odbudować równowagę mięśniowo- stawową. Ból olana po bieganiu sygnalizuje, ze należy zastosować trening wzmacniający kolano do pracy we właściwym wzorcu, unikając przeciążeń skupiających się uszkadzanych strukturach. najlepszym sposobem jest rozpoczęcie treningu od wizyty fizjoterapeutycznej i badania funkcjonalnego.