Zespół kanału cieśni nadgarstka to szereg objawów związanych z przewlekłym uciskiem nerwu pośrodkowego w wyniku czego dochodzi do zaburzenia jego funkcji. Objawy dotyczą zwykle ręki dominującej, występują jako ból i drętwienie palców: kciuka, palca wskazującego oraz środkowego. Jest to związane z zaburzeniem funkcji nerwu pośrodkowego, który odpowiada za czucie i ruch dłoni i palców.
Kanał znajduje się w dłoniowej części nadgarstka i tworzą go drobne kostki nadgarstka. Przebiegają w nim ścięgna zginaczy, naczynia krwionośne oraz nerw pośrodkowy. Wszystkie głębokie struktury przykrywa i opasuje więzadło poprzeczne. Pod wpływem ciągłego powtarzania czynności związanych ze zginaniem i utrzymywania stałej pozycji nadgarstka nawet w niewielkim zgięciu, dochodzi do przerostu więzadła poprzecznego . Ucisk wywołać może obrzęk zapalny nerwu i otaczających go tkanek. W wyniku słabego odżywiania nerwu pośrodkowego zwiększają się stopniowo dolegliwości bólowe i upośledzenie funkcji dłoni .
Objawy zespołu cieśni nadgarstka
W pierwszym etapie pojawiają się cierpnięcia palców( kciuk, palec wskazujący i środkowy), ból łokcia i stawu ramiennego. Dochodzi ból i drętwienie w nocy, które początkowo zmniejsza się po zmianie pozycji. Potem jednak, gdy dolegliwości pojawia się częściej, pacjent odczuwa przeszywające bóle i drętwienia ręki. Bóle pojawiają się już bez wyraźniej przyczyny, czy zginania, czy długotrwałej pozycji. Pacjenci zgłaszają problemy z utrzymaniem przedmiotów, pracą precyzyjną i siłą ręki. Jednym z objawów jest zanik mięśnia kłębu kciuka, zaburzenia funkcji przeciwstawiania . Kciuk pozostaje w linii pozostałych palców i powstaje objaw t.zn” małpiej ręki”.
Zespół cieśni kanału nadgarstka leczenie nieoperacyjne
W pierwszej kolejności najważniejsza jest diagnostyka różnicowa. Upośledzenie funkcji nerwu pośrodkowego może być związane z utrata przewodnictwa tego nerwu na wszystkich jego etapach, również i w odcinku szyjnym. Należy wiec zwrócić uwagę , czy objawy są w jednej dłoni lub w innych częściach kończyny górnej. Może się zdarzyć, że objawy są pojawiają się w obu kończynach jednak z inną intensywnością i w innych okolicach. Rozpoczynając leczenie cieśni, bezwzględnie należy zidentyfikować miejsce ucisku na nerwu. Wykwalifikowany fizjoterapeuta wykonując niezbędne testy powinien przeprowadzić diagnostykę różnicującą.
Fizjoterapia w zespole cieśni nadgarstka
Najważniejsze w leczeniu jest odciążenie kończyny i zminimalizowanie stałej pozycji zgięciowej i przesilania ręki w tym wzorcu. Na pewno spowoduje to regenerację i lepsze odżywienie nerwu. Trzeba zrezygnować z pozycji, które do tej pory wywoływały dolegliwości.
Zabiegi fizykoterapii takie jak masaż wirowy, laseroterapia, jonoforezy, ultrafonoforezy mają zadanie zwiększenie ukrwienia i odżywienia tkanek oraz zmniejszenie obrzęku. Ważną częścią leczenia są zabiegi terapii manualnej, neuromobilizacje i kinezjology taping których celem jest zmniejszenie obrzęku, zwiększenie elastyczności i ślizgu tkanek. Pacjent powinien wykonywać ćwiczenia przywracające funkcję manualną oraz wzmacniać osłabione mięśnie dłoni.
Rehabilitacja po operacji cieśni nadgarstka
W sytuacji nieodwracalnego zaburzenia funkcji nerwu pośrodkowego, lekarz decyduje o zabiegu operacyjnym, który ma sprawić odbarczenie ucisku struktur kanału nadgarstka. Po zabiegu konieczna jest prawidłowa pielęgnacja blizny i usprawnianie funkcjonalne dłoni. Ważna jest profilaktyka nieprawidłowego używania ręki nieoperowanej, która przez długi okres wcześniejszych dolegliwości i usprawniania kończyny chorej była nadmiernie przeciążana. Pacjent powinien być wyedukowany w celu zapobiegania nieprawidłowym wzorcom ruchowym.